Heb je een boek geschreven en zoek je een uitgever? Hartelijk
welkom in het doolhof van de boekenwereld! Er is zóveel aanbod dat
je al snel tussen de bomen het bos niet meer ziet. Toch is het niet
zo moeilijk, als je maar weet waarop je moet letten. Ik help je
graag op weg.
Wat voor alles geldt, gaat ook bij het zoeken van een uitgever op:
maak concreet wat je precies wilt. Om dat te kunnen, moet je eerst
weten wat er voor jou beschikbaar is. Je hebt twee mogelijkheden
voor je boek:
1. Je wilt het laten uitgeven
(door een uitgever)
2. Je wilt het zelf uitgeven
(self publishing)
Hoe je het ook wendt of keert, er komt altijd een uitgever aan te
pas. In de eerste optie is dat de uitgever die (hopelijk!) je boek
accepteert. In de tweede optie heb jijzelf die status.
Deskundigheid
Het klinkt heel aantrekkelijk om zelf de uitgever te
zijn van je boek. Je houdt dan immers alles in eigen
handen. Voor sommigen is dit inderdaad een uitstekende
mogelijkheid. Geldt dat ook voor jou? Loop daarvoor onderstaand
lijstje door en vink aan wat op jou van toepassing is.
Nou kom je er waarschijnlijk nog best mee weg als je niet bij alle
criteria een vinkje hebt kunnen zetten. Maar sla alarm bij jezelf
als minder dan 80% niet voor jou opgaat. Je loopt dan een reële
kans dat het op een teleurstelling uitloopt. Je boek heeft met een
deskundige aanpak een grotere kans op succes. Ontbeer je die
deskundigheid, dan ontneem je je boek die kansen. Neem dit
serieus. Je bent auteur, geen uitgever.
Je boek laten uitgeven is in je zoektocht ook
niet een weg zonder hobbels. Je hoeft dan weliswaar geen verstand
van uitgeven te hebben, maar er komt wel wat anders om de hoek
kijken: de kritische blik van de uitgever. Wil je je boek laten
uitgeven, dan moet je ook een lijstje langslopen:
Je hebt in dit geval dus geen kennis van zaken nodig. Geen geld
ook. Je moet wel in staat zijn om de deskundigheid van een ander te
accepteren. Dat is soms moeilijker dan je denkt, want zo'n uitgever
gaat zich met jouw werk 'bemoeien'. Je hebt dus een open blik
nodig. Wel ook een kritische blik. Want het gaat hoe dan ook om
jouw werk!
Wel of niet betalen
Heb je je keuze gemaakt? Meer is er eigenlijk niet nodig. Er rest
je alleen nog een belangrijk aandachtspunt: ga je voor het uitgeven
betalen?
Hiervoor geldt eigenlijk maar één basisregel:
- Bij self publishing moet je betalen
- Laat je je boek uitgeven, dan moet je niet betalen.
Bij bureaus die self publishing aanbieden, zijn
vaak gratis diensten beschikbaar. Heb je geen verstand van uitgeven
(zie hierboven), dan zijn die niet geschikt voor je. Diverse
aanbieders bieden je hun expertise tegen betaling wel aan.
Wil je hoe dan ook zelf de uitgever zijn van je boek, dan kun je
voor dergelijke diensten kiezen. Doe je dat, bedenk je dan één ding
vooraf: ga je je investering ook weer terugverdienen? Je moet dat
strikt zakelijk en ook heel concreet vaststellen, wil je er niet
bij inschieten. Het gaat veelal om (zeer) grote bedragen. Wees je
ervan bewust dat je emotioneel betrokken bent bij je boek. Dat kan
je erg onvoorzichtig maken als het om geld gaat.
Laat je je boek uitgeven, dan is het zeer
ongebruikelijk als je daar geld voor betaalt. Een aanbieder
die zich 'uitgever' noemt maar die jou geld vraagt voor welke
dienst dan ook, bestempelt jou daarmee per definitie tot
opdrachtgever. Omdat de opdrachtgever altijd bepaalt wat en hoe er
wordt geleverd, ben je in die gevallen dus alsnog de uitgever van
je eigen boek. Je loopt dan financiële risico's.
Serieuze uitgevers, zoals Boekscout, brengen je niet in die
positie. Bij hen betaal je niets. Zij lopen exclusief alle
risico's. Je zult begrijpen dat dat laatste ook de beste drijfveer
is voor een uitgever om z'n werk goed te doen. En daar doe jij dan
weer je voordeel mee, want bij elk verkocht exemplaar gaat ook jouw
kassa rinkelen.
Waar moet je verder op letten?
Wees alert bij bedrijven die hun wortels hebben in het
buitenland. Veelal vragen die (zeer) hoge kosten voor
de verzending van jouw boek(en) naar klanten in Nederland.
Dat remt de verkoop. Wees bovendien alert op het ISBN dat aan je
boek wordt gekoppeld. Is dat een buitenlands ISBN
dan beperkt dat het
verkoopnetwerk in Nederland van dat bedrijf, en dus ook de
verkrijgbaarheid van je boek. Een ISBN voor Nederland en Vlaanderen
begint altijd met 978 90 of 978 94 (of over enige tijd: 979 90 en
979 94).
Lars Meiners, uitgever