MS Voltooid: een laatste cruise?
Een roman over euthanasie, voltooid leven en toekomstplannen

Het MS Voltooid is een cruiseschip, dat speciaal is aangekocht voor het uitvoeren van euthanasie bij mensen die ‘klaar zijn met leven’. We maken haar eerste cruise mee, gezien door de ogen van een huisarts, een rechter, een predikant en een schrijfster, die allen voor de vrijwillige dood hebben gekozen. Tijdens de discussies worden alle aspecten van euthanasie besproken, met de humor en de emoties die daarbij horen.

Jan Verstelten, gepensioneerd huisarts, is na het overlijden van zijn vrouw het leven zat. Tijdens de reis leert hij zijn tafelgenoten kennen en overkomt hem het onverwachte: hij hervindt de liefde voor het leven. Door zijn toedoen gaan meer gasten met ‘Voltooid leven’ twijfelen, waardoor het ‘Voltooid Leven Organisatie Team’ (VLOT) steeds meer in de problemen komt.

A.C.G. (Kees) van Kaam werd op 17 maart 1958 geboren in Rotterdam. Hij studeerde geneeskunde aan de Erasmus Universiteit Rotterdam (1976-1982). Na een jaar Chirurgie startte hij de Huisartsopleiding. In 1985 begon hij, samen met zijn vrouw, een huisartsenpraktijk in Den Haag, waar ze veertien jaar werkten. Na een ‘sabbatical year’ in 1999 nam het artsenechtpaar een praktijk over in Appingedam. Hier maakten ze kennis met het werk op het verstedelijkt platteland. Kees werd voorzitter van de coöperatie SHORE (Samenwerkende Huisartsen Regio Eemsmond). In 2009, hetzelfde jaar waarin bij hem tongcarcinoom werd gediagnosticeerd, verhuisden ze naar een Eerstelijns Gezondheidscentrum. Ten gevolge van pijn en moeheid moest hij uiteindelijk in 2013 stoppen met de praktijk. Na een aantal moeilijke jaren en behandelingen genieten zijn vrouw en hij van het Groningse platteland. Reizen is hun grootste hobby.

Waarom mogen je vrienden of je nabestaanden niet gewoon helpen, dat had het voor mij een stuk simpeler gemaakt.”
“Dat ligt strafrechtelijk anders niet zo simpel,” begon Martinus, maar zijn reactie werd onderbroken door Jan.
“Ik denk niet dat jouw vrienden je hulpvraag objectief kunnen beoordelen, Arthur. Dat kunnen artsen zelfs niet altijd. Hoe breder de lijst van redenen voor een toegestane euthanasie wordt, hoe verder het buiten onze kennis en kunde komt te liggen. Kijk, persoonlijk vind ik jouw theorie over zieltjes, enzovoort, de grootste flauwekul, maar je moet er maar mee zitten. Wie ben ik om te zeggen dat jij niet aan het leven lijdt? Ik zie dove, blinde en kreupele mensen die nog plezier hebben. Ik zie ze ook met dezelfde gebreken, terwijl ze lijden aan het leven. Mensen die ogenschijnlijk geen gebreken hebben, maar voldoende trauma’s hebben meegemaakt, gingen vroeger in therapie of bleven doortobben. Nu vragen ze een arts om euthanasie, omdat ze dood willen. Wie ben ik om dat te weigeren?
Als je voldoende speldenprikken verzamelt, lig je ook op een spijkerbed!
Maar verder… artsen zijn geschoold in medische zaken, niet in het beoordelen van iemands perspectief in het leven of de zwaarte van diens sociale last.
Daarom kun je van artsen niet vragen om ‘Voltooid Leven’ te beoordelen. Daar kun je beter een filosoof of een psychiater - of liever allebei - voor aanstellen.”
“Maar je zit hier toch zelf ook?”
“Ja. Dat klopt. Maar het voelt niet lekker, op de een of andere manier. Het hoort niet, geloof ik. Ik zit hier, omdat het kan. Omdat het gebeurt als ik het zeg en twee artsen, die mij niet konden corrigeren, ermee instemden. Maar of het goed is, wat er gebeurt op een schip als dit, dat weet ik niet.