Als neurobioloog heb ik langdurig onderzoek gedaan naar de relatie tussen ons brein en ons gedrag. Een belangrijk thema daarbij is onze 'vrije wil'. Mensen, en dieren, maken voortdurend keuzes in hun leven, soms op lange termijn, bijv. in verband met partner- of beroepskeuze, soms op korte termijn, bijv. voor het oranje verkeerslicht: remmen of gasgeven...? Bij het maken van keuzes wordt het brein ondersteund door allerlei factoren, die met aanleg of omgeving te maken hebben en daarbij kunnen we nog externe en interne (uit het lichaam zelf) signalen onderscheiden. Het brein 'leert' bovendien levenslang bij en met al deze informatie probeert ons brein ons telkens de beste keuze te laten maken. Juridisch zijn we ook verantwoordelijk voor deze keuzes, tenzij het brein nog niet volgroeid (het 'kinderbrein') of gestoord is (het 'criminele brein').
Als gereformeerde neurobioloog, geïnteresseerd in dit veld van onderzoek, kom je, vroeg of laat, Augustinus en de Dordtse Leerregels (DL) tegen, met de boodschap, dat je bij de belangrijkste keuze van je leven, namelijk het aanvaarden van het heil in 'Christus als Verlosser', helemaal niets te kiezen hebt, omdat deze al vast ligt 'van voor het begin van de wereld'. Deze 'dubbele predestinatie' lijkt strijdig met het zendingswerk van de apostel Paulus en van alle zendingswerkers sindsdien, met hun oproep tot bekering en om het 'heil in Christus' te aanvaarden. Afhankelijk van de omstandigheden vraagt dat om een soms zeer ingrijpende keuze van mensen. Zoals gezegd, ook de meest bepalende keus in ons leven!
Augustinus heeft deze 'leer' geformuleerd in het jaar 397 en deze is blijven bestaan en overgenomen door Luther en Calvijn en in de DL, waardoor het een onderdeel van de 'Gereformeerde Leer' werd.
De auteur, Sietse P. Geertsema, afkomstig uit een gereformeerde predikantenfamilie, heeft zich gestort op de vraag of deze 'leer' (van de dubbele predestinatie) wel echt de boodschap is, die de Heilige Schrift (HS) ons wil brengen. Na enkele decennia van consciëntieuze schriftstudie brengt hij in dit boek zijn conclusies naar buiten, namelijk dat deze leer op een 'tragisch misverstand' berust.
Alle teksten, die Augustinus gebruikt heeft als onderbouwing (vooral Romeinen 9), worden gedetailleerd besproken, waarbij veel gebruik gemaakt wordt van moderne gegevens (Van Bruggen, Studiebijbel etc). Dit resulteert in de conclusie, dat de 'dubbele predestinatie' niet op deze teksten gebaseerd kan worden. Ook het werk van Calvijn (Institutie) wordt minutieus besproken en alle tekstverwijzingen, die daarbij gebruikt zijn en datzelfde geldt voor Luther ('Kiezen is Dienen'). Het aantal bijbelteksten, dat besproken wordt, is nogal overweldigend, maar de conclusie is uiteindelijk: alleen met 'de bril van Augustinus' lezen wij de leer van de 'dubbele predestinatie' in het gebruikte tekstmateriaal, maar het is 'een tragisch misverstand'.
De vreugdevolle keerzijde is dat de 'blijde boodschap' van het evangelie (Christus en zijn verlossing, kruisiging en wederopstanding) nu onbelemmerd aan iedereen gericht wordt om in geloof te aanvaarden (en dat is dus een keuze!), zonder vragen over het 'al of niet uitverkoren' zijn.
Ook andere meer recente gereformeerde theologen (Holwerda, Loonstra en de Jong) worden nog kort besproken, waaruit duidelijk blijkt, dat Sietse Geertsema bepaald niet de enige is, die moeite heeft met dit gedeelte van onze 'gereformeerde leer'.
Het boek leest niet 'gemakkelijk weg' voor niet-theologen, maar vormt een rijke bron van studiemateriaal, zeker voor gelovigen, die worstelen met 'Gods verkiezend welbehagen'.
Jan G. Veening, Arnhem; 19/11/2020.
Als gereformeerde neurobioloog, geïnteresseerd in dit veld van onderzoek, kom je, vroeg of laat, Augustinus en de Dordtse Leerregels (DL) tegen, met de boodschap, dat je bij de belangrijkste keuze van je leven, namelijk het aanvaarden van het heil in 'Christus als Verlosser', helemaal niets te kiezen hebt, omdat deze al vast ligt 'van voor het begin van de wereld'. Deze 'dubbele predestinatie' lijkt strijdig met het zendingswerk van de apostel Paulus en van alle zendingswerkers sindsdien, met hun oproep tot bekering en om het 'heil in Christus' te aanvaarden. Afhankelijk van de omstandigheden vraagt dat om een soms zeer ingrijpende keuze van mensen. Zoals gezegd, ook de meest bepalende keus in ons leven!
Augustinus heeft deze 'leer' geformuleerd in het jaar 397 en deze is blijven bestaan en overgenomen door Luther en Calvijn en in de DL, waardoor het een onderdeel van de 'Gereformeerde Leer' werd.
De auteur, Sietse P. Geertsema, afkomstig uit een gereformeerde predikantenfamilie, heeft zich gestort op de vraag of deze 'leer' (van de dubbele predestinatie) wel echt de boodschap is, die de Heilige Schrift (HS) ons wil brengen. Na enkele decennia van consciëntieuze schriftstudie brengt hij in dit boek zijn conclusies naar buiten, namelijk dat deze leer op een 'tragisch misverstand' berust.
Alle teksten, die Augustinus gebruikt heeft als onderbouwing (vooral Romeinen 9), worden gedetailleerd besproken, waarbij veel gebruik gemaakt wordt van moderne gegevens (Van Bruggen, Studiebijbel etc). Dit resulteert in de conclusie, dat de 'dubbele predestinatie' niet op deze teksten gebaseerd kan worden. Ook het werk van Calvijn (Institutie) wordt minutieus besproken en alle tekstverwijzingen, die daarbij gebruikt zijn en datzelfde geldt voor Luther ('Kiezen is Dienen'). Het aantal bijbelteksten, dat besproken wordt, is nogal overweldigend, maar de conclusie is uiteindelijk: alleen met 'de bril van Augustinus' lezen wij de leer van de 'dubbele predestinatie' in het gebruikte tekstmateriaal, maar het is 'een tragisch misverstand'.
De vreugdevolle keerzijde is dat de 'blijde boodschap' van het evangelie (Christus en zijn verlossing, kruisiging en wederopstanding) nu onbelemmerd aan iedereen gericht wordt om in geloof te aanvaarden (en dat is dus een keuze!), zonder vragen over het 'al of niet uitverkoren' zijn.
Ook andere meer recente gereformeerde theologen (Holwerda, Loonstra en de Jong) worden nog kort besproken, waaruit duidelijk blijkt, dat Sietse Geertsema bepaald niet de enige is, die moeite heeft met dit gedeelte van onze 'gereformeerde leer'.
Het boek leest niet 'gemakkelijk weg' voor niet-theologen, maar vormt een rijke bron van studiemateriaal, zeker voor gelovigen, die worstelen met 'Gods verkiezend welbehagen'.
Jan G. Veening, Arnhem; 19/11/2020.