Masak Masak Bersama Ron
Deel 2

De Nederlands-Indische keuken verschilt op verschillende vlakken van de traditioneel Indonesische keuken doordat Nederlandse invloeden op het kookproces een rol zijn gaan spelen. In dit 2e deel van ʻMasak Masak Bersama Ronʼ (samen koken met Ron) leidt de auteur u door de overheerlijke Indische keuken en leert u hoe u deze feestelijke maaltijden zelf, of met familieleden, stap voor stap kunt bereiden.

Ron Baas werd in 1941 geboren te Bogor (Indonesië) en bracht zijn jeugd door in de midden-Javaanse stad Bandung. Deze stad draagt van oudsher de bijnaam ʻhet Parijs van Javaʼ. Samen met zijn ouders keerde hij tijdens de repatriantengolf naar Nederland waar hij tot aan zijn pensioen werkzaam was als directeur van een drukkerij-uitgeverij. Tijdens zijn pensioen gaf hij jarenlang kookles aan de Volksuniversiteiten in Oss, ʻs-Hertogenbosch en Zeeland (NB). Daarnaast verzorgde hij ook workshops aan kookclubs en op vriendenen familiefeesten.

Bij het ruiken van de geuren van Javaans eten en het aanschouwen van mijn kokende vader, dwalen mijn
nostalgische gedachten steeds weer af naar vroegere tijden. Tijden waarin mijn oma en opa beiden nog leefden.
De dagen dat we bij hen op visite gingen waren altijd gevuld met heerlijk eten, gezellige Indo-muziek
en de altijd vrolijke gezichten van mijn zorgzame lieve grootouders
die blij waren hun kinderen en kleinkinderen te weerzien. Deze bijeenkomsten,
deze heerlijke sferen, zullen mij altijd bij blijven. Het was
als een klein Indonesisch eilandje in Apeldoorn, een soort van mini-
Java waar je bij ontvangst direct werd voorzien van lemper, bapao en
krupuk. Tijdens die dagen waren mijn oma, vergezeld door haar dochters
en zoons, soms de hele middag kokend in de keuken te vinden.
Opa zat bij mooi weer in de typische Javaanse zithouding, gehurkt
saté te bakken op een kleine barbecue, wapperend met een kepas (een
gevlochten Indonesische bamboewaaier). Naarmate men ouder wordt
veranderd er helaas met de tijd veel. Men verruilt gewild of ongewild
het kind zijn voor het volwassen worden en grootouders verruilen het
hier en nu voor het hiernamaals. Een nieuwe generatie kleinkinderen
doet zijn intrede. Het gemis van de warmte en aanwezigheid van de
grootouders blijft nog lang echoën. Dit brengt ons echter tot het besef
dat er voor een ieder van ons een taak ligt. Een taak om hun nalatenschap
niet zomaar verloren te laten gaan. Niet alleen in de ouderlijke
vorm van warmte en zorgzaamheid, maar ook in het conserveren van
het erfgoed dat zij ons nalieten. Hun wijze gedachtengoed, hun warme leefwijze, hun gezellige muziek,
hun rijke tradities en dus zo ook hun overheerlijke eetgewoontes die er mede voor zorgden dat zij een hoge
leeftijd bereikten. Want een zorgvuldige samenstelling van groente, fruit, rijst en vlees in combinatie met
de juiste hoeveelheid kruiden, zorgden immers voor meer dan alleen een heerlijke maaltijd. Van een gebalanceerde
gezonde voeding kan ook onze generatie, en de daaropvolgende, veel lering trekken. We mogen
daarbij vooral niet vergeten dat al wat we leren niet alleen afkomstig is van onze ouders en grootouders.
Hun tradities en gewoonten zijn afkomstig van vele, voor ons en zelfs hun onbekend gebleven, generaties
die al eeuwenlang als een echo voortklinken, van moeder op dochter en van vader op zoon. Mijn vader heeft
de taak op zich genomen om deze traditie te doen behouden, wat ik als zoon bijzonder waardeer. Want zoals
ooit de onvergetelijke geuren van de Indonesische keuken, de muziek en de warmte zich in mij nestelde,
zo hoop ik dat eenzelfde herinnering zich in mijn kinderen zal nestelen. Als schrijver van boeken kan ik
beamen dat men tijd noch moeite kan of mag besparen om van ieder boek weer een uniek en onvergetelijk
exemplaar te maken. Die tijd noch moeite heeft mijn vader dan ook bespaart. Een goed product komt immers
alleen recht vanuit het hart, daar waar de beweegredenen – anders dan bij commerciële belangen – nog
zuiver, goed en warm zijn. Vanuit eenzelfde warm hart feliciteer ik mijn vader met deze tweede uitgave en
ben ik trots en dankbaar dat hij hiermee de traditie van de Indische keuken blijvend tastbaar heeft gemaakt
voor zowel zijn kinderen, kleinkinderen en alle generaties die ongetwijfeld nog na hen zullen volgen.
Terima Kasih Banyak Ayah!