Gerbrandy vs. Hitler in de meidagen van 1940
De Nederlandse premier Gerbrandy gaat de strijd aan met Hitler

Niet minister-president de Geer leidt de Nederlandse regering in de meidagen van 1940, maar de vastberaden Pieter Sjoerds Gerbrandy is de Nederlandse regeringsleider die het tegen Hitler in die tijd opneemt.
De geschiedenis die daarop volgt laat zien, dat in de aanloop van de oorlog met het Duitsland van Hitler op basis van fictie en non-fictie naar een climax gaat, die tot een zeer interessant verloop van de geschiedenis leidt. Ook loopt in deze alternatieve geschiedenis van Nederland in 1940, de onmenselijkheid van het nazisme, als een rode draad door het verhaal.

Lex Veldhuizen (1950) was vanaf zijn jeugd al gefascineerd door de gebeurtenissen in de Tweede Wereldoorlog. Het onbegrijpelijke onrecht dat mensen elkaar in oorlogen aandoen, had hem vooral door de tv-serie ‘De Bezetting’, gepresenteerd door Loe de Jong, diep geraakt.
Vorig jaar hebben die persoonlijke herinneringen geleid tot zijn boek Gerbrandy versus Hitler in de eerste meidagen van 1940.

Na dit voor Gerbrandy grote politieke succes, werd hij door zijn secretaris met zijn dienstauto naar het werkpaleis van Koningin Wilhelmina gereden. Gerbrandy had met de Koningin afgesproken dat hij na de zitting van de Staten-Generaal direct na afloop haar zou bezoeken. Gerbrandy had zich in een eerder stadium al verzekerd van de volledige steun van Koningin Wilhelmina voor zijn standpunt over het Duitse vraagstuk over de behandeling van de Joodse bevolking in dat land en de dreigende legeraanval van Duitsland op Nederland.

Koningin Wilhelmina had na de benoeming van Gerbrandy een dag later hem al ontvangen op haar werkpaleis op paleis Noordeinde in den Haag. Gerbrandy was nieuwsgierig of hij Koningin Wilhelmina kon meekrijgen in zijn standpunt het Duitse beleid ten opzichte van haar Joodse medeburgers te bekritiseren. Want de talloze Duits-Joodse vluchtelingen die een veilig heenkomen in Nederland probeerde te zoeken voor het intimiderende beleid dat de Duitse regering hun wettelijk officieel mocht aandoen, moesten in het daartoe opgezette centrale opvangkamp Westerbork worden gehuisvest. Dat kostte de staat naar verhouding veel geld.

 Gerbrandy wist dat de regering in 1939 besloten had de gemeente Ermelo toestemming te verlenen voor het opbouwen van een kamp voor Joodse vluchtelingen uit Duitsland. Koningin Wilhelmina was van tevoren ingelicht over het bouwen van een vluchtelingenkamp in Ermelo, maar zij had zich tegen de bouw van een dergelijk kamp verzet. Een vluchtelingenkamp vlak bij haar achtertuin het paleis het Loo geplaatst, daar had Koningin Wilhelmina geen behoefte aan.

Anderzijds wist Gerbrandy dat de Koningin fel tegen Hitler en zijn nazi-ideeën was. Ze had meerdere malen tijdens de individuele gesprekken die zij als staatshoofd met de leden van de Nederlandse leden van het kabinet voerde, laten weten niet te begrijpen dat er ministers waren die wel konden leven met de agressieve Duitse nazi-ideologie.