Voorkant
Voorkant cover
Achterkant
Achterkant cover

Meikever
Over het leven van een kleine man met grote ambities

Auteur

Janny Ruardy

Uitvoering
Paperback
Reviews
5,0 / 5 (1 reviews )
Prijs
19 ,99
Verzending
Gratis verzending in Nederland en België
Levertijd
Twee tot vijf werkdagen
(Nederland en België) (Past door brievenbus)

Samenvatting

Schrijver en journalist Janny Ruardy dook in de familiegeschiedenis van haar moeders familie. Het was er een vol hiaten en vragen. En een waar niemand antwoord op gaf. Een ding was wel duidelijk. Haar opa was ‘fout’ geweest in de oorlog en had na de oorlog vastgezeten in een kamp. Maar wat hij op zijn kerfstok had, dat was niet duidelijk. Na de oorlog was er nauwelijks contact en als de familie bij elkaar kwam, dan hing er een gespannen sfeer, kregen vader en dochter ruzie en zagen elkaar vervolgens lange tijd niet. Doordat ze op internet op een foto van haar opa in Landwachtuniform stuitte, besloot ze op zoek te gaan naar antwoorden op vragen die ze al lang had over de oorzaak van de verstoorde familieverhouding en hoe dat doorwerkt in de volgende generaties. Hierin heeft ze vooral het spoor van haar opa gevolgd. Een man uit een armoedig milieu in Zeeland die zijn hele leven alles deed om ‘iets voor te stellen’ in het maatschappelijk leven. De keuzes en fouten die hij hierbij maakt, zoals aansluiten bij de NSB, blijken voor hem en ook voor zijn kinderen desastreuse gevolgen te hebben.

Vakjurywinnaar
non-fictie
boek●goud 2021

Over de auteur

Janny Ruardy is schrijver en journalist. Voor dit boek dook ze in de familiegeschiedenis van haar moeders familie.

Productinformatie

ISBN
9789464312768 / 978-94-643-1276-8
Uitgeverij
Boekscout
Verschijning
16-04-2021
Taal
Nederlands


Uitvoering
Paperback
Pagina's
126
Formaat
A5
Illustraties
Ja

Inkijk

‘Mijn opa was NSB’er’, zei ik een keer als kind tegen mensen die bij mijn ouders op bezoek waren. Ik was een jaar of vijf, denk ik. Toen het bezoek vertrokken was, zei m’n moeder, dat ik dit niet meer mocht zeggen tegen andere mensen. Daar liep je niet mee te koop. Het was 1963, achttien jaar na de oorlog.
Ik riep het in mijn onschuld, zonder dat er enige aanleiding voor was en begreep de impact ervan niet. Ik hoorde m’n moeder altijd mopperen over haar vader en zijn verleden. Het contact tussen hen was minimaal en ook de verhouding met haar vijf jaar oudere zus was niet heel harmonieus. Er hing een gespannen sfeer wanneer ze bij elkaar waren. Dat ‘ze’ niet deugden, was in ieder geval duidelijk. Mijn oma overleed een paar maanden na de geboorte van mijn moeder in 1929. Zij was het jongste kind uit een Rotterdams gezin van vier. Omdat haar moeder wegviel, groeide ze de eerste zes jaar van haar leven op in een pleeggezin in Apeldoorn. Toen ze, zes jaar oud, terugkeerde naar haar vader en zijn nieuwe vrouw, ging haar tot dan toe gelukkige leven een zwarte periode tegemoet. Ze kwam van de een op andere dag terecht in een streng-christelijk milieu met een vader die absolute gehoorzaamheid eiste en een stiefmoeder die niet van kinderen hield.
Vier jaar later brak de Tweede Wereldoorlog uit. Een maand na de capitulatie sloot Cor Schrier zich bij de NSB aan. Voor Eva betekende het een periode van vriendinnetjes kwijtraken, met de Jeugdstorm mee moeten marcheren, met de nek aangekeken worden, vluchten op Dolle Dinsdag en na de bevrijding alleen op straat komen te staan. Haar vader en stiefmoeder werden opgepakt en vastgezet, haar broer Omer was in 1941 omgekomen aan het Oostfront, haar zus Hendrina ontvluchtte in de jaren dertig het gezin en haar andere zus Ina zat op dat moment in Duitsland bij haar geliefde.

Kinderen uit NSB-gezinnen hebben flink moeten bloeden door de keuzes van hun ouders. Daarover zijn de laatste jaren veel boeken verschenen. Vooral sinds deze groep, net als Joodse slachtoffers sinds de jaren tachtig van de vorige eeuw, een stem hebben gekregen.

Mijn grootvader was een zeer godsdienstig man die van preken en spreken hield. Tot op zeer hoge leeftijd. Ik kende hem niet goed, doordat er altijd ruzie en gedoe was in de familie. Hij overleed in 1983, ik was toen 23 en had hem al een aantal jaren niet meer gezien. In mijn leven speelde hij niet of nauwelijks een rol.
Toch was hij op de een of andere manier altijd op de achtergrond aanwezig. Mijn moeder is door haar jeugd getekend. Ze kan moeilijk gevoelens uiten en een emotionele band aangaan met anderen. Ze is streng en veroordelend. Een felle, maar tegelijkertijd angstige vrouw, die flink kan uithalen.

Zo’n zes jaar geleden kwam ik op het internet een foto van mijn opa in een Landwachtuniform tegen. Ik wist niet dat hij Landwachter was geweest, de gewapende tak van de NSB. Nog gehater dan een gewone NSB’er. Het was voor mij de aanleiding om in ons familieverleden te duiken: immers een geschiedenis met veel hiaten. Gesprekken hierover met mijn moeder waren ongemakkelijk en ze veranderde vrijwel direct van onderwerp, wanneer ik iets aan haar vroeg. Ik merkte dat er trauma’s naar boven kwamen, die ze niet aan de oppervlakte wilde laten komen. Toen ze een aantal jaren geleden op vakantie in de buurt van Bergen Belsen logeerde, kreeg ze last van nachtmerries. Ze bleek daar in de buurt te hebben gezeten na Dolle Dinsdag. Tijdens deze vakantie reden ’s nachts de treinen met mensen die afgevoerd werden naar het concentratiekamp weer voorbij. Ze was er ooggetuige van geweest.

Mijn zoektocht startte in het Centraal Archief Bijzondere Rechts-
pleging (CABR) in Den Haag. In dit archief zijn de dossiers van alle collaborateurs op een plek verzameld. Drie mappen met dossiernummer 2998 waarin foto’s, brieven, processen-verbaal, verslagen, een biografie van Cor Schrier zitten. De documenten gaven aanknopingspunten voor verder onderzoek. Ook kwamen er veel vragen bij mij naar boven. Helaas leven de meeste mensen die ik graag zou hebben willen spreken over gebeurtenissen niet meer. Op basis van andere bronnen heb ik geprobeerd het familieverhaal te reconstrueren. En dan vooral het leven van mijn opa. Zijn keuzes hebben nogal wat gevolgen gehad voor zijn vier kinderen.

Reviews

Uw email wordt enkel gebruikt voor overleg over de betreffende review

Wordt getoond bij de review

door Rinus Spruit op 08-12-2021
Bijzonder boeiende en goed geschreven biografie van een kleine man die drang heeft naar macht en verkeerde keuzes maakt met grote gevolgen. De auteur geeft knap weer dat de hoofdpersoon een opportunist is die mensen en principes opzij zet als hij dat nodig heeft om zijn doel te bereiken. Hulde voor de auteur (de kleindochter van de hoofdpersoon), die behalve een familiegeschiedenis ook navrant tijdsbeeld neerzet.