Eerste
Primeurs uit de Giro d'Italia

Eerste, wie wil dat niet zijn? Dit boek neemt de lezer mee terug in de geschiedenis van de Giro d’Italia vanaf de eerste editie in 1909 tot de laatste Corona ronde in 2020. Vanuit het gezichtspunt “de eerste” wordt de Giro vanuit allerlei hoeken belicht. Zo is er aandacht voor de eerste winnaar, de eerste roze truidrager, de eerste winnaars van de diverse klassementen, prologen en tijdritten. Wie wil weten wie er als eerste over één van de bekende Dolomieten bergtoppen is getrokken of hier als eerste de finishlijn is gepasseerd zal de informatie in dit naslagwerk terug kunnen vinden. Er wordt ook gekeken wie de eerste Nederlander of de eerste Belg in de diverse situaties is geweest. Natuurlijk komt ook de eerste Belgische start in Verviers en de eerste Nederlandse start in Groningen aan de orde. Kortom een boek met veel Giro d’Italia primeurs en wetenswaardigheden.

Hoewel Teus Korporaal al een aantal jaren is gepensioneerd is schrijven over de professionele wielrennerij in al zijn vormen, aangevuld met het maken van artikelen over het toeristisch fietsen (bijna) zijn dagelijkse bezigheid. Natuurlijk maakt hij in de overgebleven tijd zijn fietskilometers in de omgeving van zijn woonplaats Helmond, de nabijgelegen Peel en vanzelfsprekend tijdens zijn vakanties. Als kind leerde hij fietsen op de winderige rivierdijken van de Alblasserwaard. Hij is de fiets altijd trouw gebleven en die is nog steeds zijn tweede grote liefde.

In het begin van de twintigste eeuw wordt er in Italië met argusogen naar buurland Frankrijk gekeken waar sinds 1903 jaarlijks de Tour de France plaatsvindt. Mondjesmaat steken enkele Italianen de grens over. Al in de eerste Tour wordt de Italiaan Rudolphe Muller vierde in het eindklassement, waarbij wel genoteerd moet worden dat hij een achterstand heeft van ruim vier en half uur op Maurice Garin. Luigi Ganna, de eerste winnaar van de latere Giro d'Italia, klasseert zich in 1908 als vijfde. Vanzelfsprekend rijst de vraag: Waarom geen wielerronde in eigen land? Er is al een sportwagenrace door heel Italië, die wordt georganiseerd door "Corriere della Sera." Dan volgt vanzelf dat een goed voorbeeld goed doet volgen.
Het begint allemaal met ene Angelo Gatti, een voormalig medewerker van Bianchi. Op een rijwielbeurs in Bologna komt hem ter ore dat zijn oude firma samen met Touring Club Italiano en de "Corriere della Sera" een Italiaanse pendant van de Tour de France wil gaan organiseren. Hij seint hierover de directeur van "La Gazzetta dello Sport" Eugenio Camillo Costamagna in, die samen met zijn redacteuren Armando Cougnet en Tullo Morgagni aan het werk gaat. Zo kan op 7 augustus 1908 in een groot artikel al de geboorte van de Giro d'Italia, die in mei 1909 zal plaatsvinden, worden aangekondigd. Voor de financiering van het geheel komt er zelfs hulp uit onverwachte hoek. De concurrerende krant "Corriere della Sera" is zelfs bereid om 3.000 lire voor de winnaar ter beschikking te stellen. De Italiaanse wielerbond komt met 14.000 lire voor de dag en andere sponsoren, waaronder het Casino van Sanremo, doen ook mee.
Het is natuurlijk niet alleen het sportieve aspect dat de mannen van "La Gazzetta dello Sport" tot dit besluit brengt om een Italiaanse ronde te gaan organiseren. In hun achterhoofd hebben zij ook de commerciële gedachte om hiermee de oplage van hun krant aanmerkelijk te kunnen verhogen. De mannen hebben goed naar de Fransen gekeken hoe men daar de zaken aanpakt. De chef-redacteur Armando Cougnet, die zich voornamelijk richt op de wielerpagina's is van 1909 tot 1948 verantwoordelijk voor de organisatie van de Giro, waarna hij tot 1992 wordt opgevolgd door Vincenzo Torriani. Dan komt het grote moment. De eerste start in de nacht van 13 mei 1909. Duizenden tifosi doen de renners uitgeleide.