Utopische meditaties

Met kenmerkende directe toon die filosoof Floris van den Berg in zijn indringende relaas aanslaat, wijst hij lezers ongenadig op hun fouten en toont hij tegelijkertijd zijn eigen gebreken en hypocrisie. In een groot aantal essays staan klimaat, religie, dierenliefde en een westers eet- en leefpatroon centraal. Hij onderbouwt zijn betoog met wetenschappelijke inzichten en consistente logica. Hij laat zien dat ieder individu zijn of haar gedrag kan en moet aanpassen, zelfs als de mensheid in haar geheel de hedendaagse sociale en ecologische kwesties ontwijkt. Ongetwijfeld zullen lezers hun eigen leefwijze kritisch gaan bekijken. Een deel van hen zal daadwerkelijk het eigen gedrag aanpassen om de ecologische crisis aan te pakken. Het zal onze wereld ten goede komen.

Welkom bij het einde van de wereld zoals wij die kennen! Finissage is een cultuurfilosofische expeditie die bestaat uit essays, odes, preken, brieven, voetnoten en een gedicht. In het tweede deel van het cultuurfilosofisch tweeluik Finissage onderzoekt Floris van den Berg de open samenleving en haar vijanden. Finissage biedt een caleidoscopische en tragische blik op de cultuur. Naast politiek filosofische beschouwingen over liberalisme, onderwijs en een breed scala aan vrijdenkersonderwerpen snijdt de auteur een nieuw thema aan: moderne dans en theater. In bondige essays schrijft hij met enthousiasme over curieuze voorstellingen die aanleiding geven tot onverwachte filosofische reflecties. Finissage deel 2 is een hartstochtelijk pleidooi voor Bildung: om reflectief te kunnen leven en verantwoordelijkheid te nemen. Het indringende brievenhoofdstuk is een aangrijpende apotheose.

Onder onze kleren zijn we allemaal bloot, maar opvattingen over hoe we met naaktheid omgaan zijn sterk cultuurgebonden. De vrolijke naturist is een toegankelijk geschreven cultuurfilosofisch werk over allerlei aspecten van naaktheid en naturisme.

Tegelijkertijd is het boek een ludieke inleiding in filosoferen. Van den Berg laat zien hoe je aan de hand van het thema naaktheid kunt nadenken over taboes, emoties en opvattingen over schaamte. Hij schaamt zich bovendien niet om het ook over zijn persoonlijke taboes en onbehaaglijke gevoelens over zijn eigen lichaam te hebben, zowel die van vroeger als van nu. Dat maakt het boek pikant. Spelenderwijs komen ook onderwerpen als feminisme, liberalisme en vrijheid van expressie aan bod.

Mocht je het warm krijgen van al die denkexercities, voel je dan vrij om uit de kleren te gaan.

What happens when students can ask their professor anything and no question is off limits? You will find out in Ask Me Anything – a collection of personal, philosophical and provocative answers to questions about literally anything.

AMA is a book you can open at any page and just start reading. It is meant to be random, to be exciting, to be personal and unique. Some questions are funny, some are weird, and some are very serious. AMA aims to get you thinking about how philosophy can be applied. It opens your mind to the many realms of life that you can philosophize about, and it shows that philosophers themselves are sentient animals too.

AMA wets the palette of the entry philosopher in an approachable and non-intensive way, so that you can become introduced to philosophy without feeling too “out of depth”.

AMA acts as a bridge, allowing people to cross over from the unconsidered
life to one of critical contemplation. It is meant to facilitate personal growth
by empowering students to philosophically reflect on literally anything.
AMA gives a peek into the mind of students, and it shows that all questions are valid and can be explored philosophically.

While AMA is about answering students’ questions, let’s kick off by asking you a question: are you ready?

I enjoy AMA very much! It is interesting, thought provoking, and simply fun to read. - Jelle Stegers, philosophy student

Tegen beter weten in is een overdenking over de naderende ecologische catastrofe. In dit nieuwe werk ziet Floris van den Berg onze huidige en toekomstige ellende onder ogen, met een tweeledig doel. Enerzijds om zijn lezers bewust te maken van de milieuproblemen en hen aan te sporen tot actie. Anderzijds om onze geestelijke weerbaarheid te vergroten. De auteur beseft dat we, zelfs midden in de coronapandemie, in de luwte van het wereldleed leven. Wij hebben het, hier en nu, naar verhouding ongekend goed en we slagen er grotendeels in de misère van het leven op afstand te houden. Ons bestaan biedt meer zekerheden en minder narigheid dan ooit. Maar het feest lijkt bijna afgelopen. De coronapandemie is een voorteken van de naderende ecologische catastrofe. We zullen steeds meer met rampen geconfronteerd worden, eerst ver weg, maar zij komen gestaag dichterbij. En op het moment dat die ellende bij ons toeslaat, moeten we ons mentaal voorbereiden. Tegen beter weten in is daarmee niet alleen een zelfhelpboek voor mentale zelfverdediging, maar ook een levensgids.

Tegen beter weten in is de pendant van het boek Beter weten dat in 2016 met de Vlaamse boekenprijs bekroond werd en waarin de auteur een ecohumanistische filosofie uiteenzette. In Tegen beter weten in verkent hij zijn onbegrip voor de zelfgekozen zelfdestructie van de mens. Tegelijkertijd laat Van den Berg zien dat filosofie daadwerkelijk troost kan bieden.

Denken in het donker is een geestverruimend boek dat je meeneemt naar de wereld van avant-gardedans en toneel. Wie dat niet kent, leest dit boek als een reisverslag over exotische streken, zoals van Redmond O’Hanlon. Als je wel een fervent theaterbezoeker bent, biedt dit boek een verhelderende esthetica over experimenteel theater.

Waar het in populaire cultuur draait om vermaak, weet je bij experimentele kunst nooit waar je aan toe bent. Er is geen garantie dat je het gebodene leuk, mooi of vermakelijk vindt. Avant-gardetheater biedt veel mogelijkheden tot reflectie: over deinhoud van het stuk, over wie jij bent, over wat jij vindt, over emoties, over woordenvinden om de ervaring te beschrijven in meer zeggende termen dan ‘leuk’ of ‘stom’.

Dit boek geeft niet alleen een beeldend en vermakelijk verslag van experimenteel theater zoals dat bij het Utrechtse SPRING Performing Arts Festival op de bühne wordt gebracht. Het biedt ook een concrete handleiding voor hoe je experimenteel theater kunt appreciëren. Daardoor realiseer je je wat het met je doet en hoe je dat onder woorden kunt brengen. Denken in het donker is een Bildungsboek dat dwarsverbanden legt tussen theater, literatuur en filosofie. Het is yoga voor de geest waarbij emoties en conventies op onverwachte wijze worden opgerekt. Denken in het donker is een uitnodiging tot culturele levenskunst.