Het Ravioligevoel
Achtentwintig buitenlanden door de ogen van een Nederlander

Mijn moeder is aan het koken op de hotelkamer. Mijn broer en ik mogen niet ver van het hotel vandaan in een tent kamperen, vlak aan het Gardameer. Il Lago di Garda. Ik spreek het een paar keer op z´n Italiaans uit. Dat klinkt veel mooier dan in het Nederlands. Mijn moeder roert in een pannetje dat op een wankel campinggasje staat dat we van huis hebben meegenomen. Vandaag eten we ravioli. Mijn moeder heeft het blikje in de winkel van de camping gevonden waar mijn broer en ik staan. We moeten van haar maar eens iets Italiaans proberen. Ravioli. Geen idee. Het zijn vierkante stukjes pastadeeg met ribbeltjes aan alle vier de zijkanten. Het lijken wel kleine kussentjes. Alle kussentjes zitten in een soort rode saus. Het is tomatensaus, zegt mijn moeder. Ze heeft er al even van geproefd. Ik lees de tekst op het blikje nog eens aandachtig: si tratta di quadrati e/o tondi di pasta ripiegati su se stessi contenenti diversi ripieni....Zou ik kunnen begrijpen wat er bedoeld wordt met al die mooie woorden? (uit Hoofdstuk 9: 'Het Ravioligevoel', 1969)
(…)
Als we in Thessaloniki aankomen, zetten we daadwerkelijk voet op Griekse bodem. Het grote station is vol met soldaten, allemaal op weg naar de trein. Er heerst een chaotische sfeer. In de hal zitten hordes toeristen met hun rugzakken op de grond. Ze lijken niet echt ontspannen en zijn druk met elkaar aan het praten. Ik besluit maar eens aan een van hen te vragen wat er aan de hand is. Er is een coup gepleegd in Athene, zegt een meisje dat erg gespannen is en nauwelijks bereid is om verder met me te praten. Alle soldaten zijn opgeroepen. Het land is in gevaar, zegt ze gehaast. De rechtse kolonels zijn het regeringsgebouw uitgejaagd en niemand weet wat er verder gaat gebeuren. Jullie moeten zo gauw mogelijk teruggaan naar Joegoslavië, zegt ze. Dat willen alle toeristen. We schrikken. Dit hebben we niet verwacht. (uit Hoofdstuk 12: 'Huilende moeders en veel soldaten', 1974)