Memoires van een misdienaar

Memoires van een misdienaar is een verzameling van anekdotes uit de tijd dat R.A.J. Aupers misdienaar was in het Sint Bernardusgesticht te Amsterdam. Hij beschrijft op toegankelijke wijze hoe missen werden bijgewoond, hoe vieringen werden voorbereid, hoe hij voor het wierookvat zorgde en hoe de rector het “besprenkel mij” (“Asperges me”) iets te letterlijk nam. Als rasechte onderwijzer wijdt hij ook uit over de geschiedenis van de kerken in Amsterdam en over de gebruiken en de liturgie van de kerk in de tijd van het rijke Roomse leven. Hij geeft daarmee een stukje catechese door aan de lezer, waardoor het boek ook voor hedendaagse katholieken een waardevolle aanwinst is.

"Ik werd In 1953 misdienaar in het Bernardusgesticht, wat ik bijna 13 jaar bleef, de laatste jaren als acoliet. Ik zat op de lagere school en de MULO “St. Louis” bij de broeders van Oudenbosch en vervolgde mijn schoolloopbaan aan de kweekschool “Magister Vocat” bij de broeders van Maastricht. Ik werkte vijf jaar aan de St.Lukasschool, 13 jaar als hoofd van de Pieter de Hoochschool te Amsterdam en vanaf 1985 bij een onderwijskantoor."

Zes jaar was ik, toen ik van de 3e Helmersstraat naar de Nieuwe Passeerders-straat liep met als bestemming het st. Bernardusgesticht. Een groot bouwwerk dat nu nog bestaat als huize Bernardus, grondig is verbouwd, maar nog steeds in dezelfde Amsterdamse straat staat en nog steeds een groot aantal bejaarden huisvesting biedt.

Het is duidelijk dat ik er niet heenging om mijzelf een plaatsje te verzekeren voor het geval ik ooit de voor dit huis vereiste respectabele leeftijd zou bereiken waarin men je oud noemt.

Nee, ik ging erheen omdat ik mij wilde aanmelden als misdienaar. Waarschijnlijk had mijn moeder een tip gekregen dat er in het gesticht misdienaars tekort waren. Zij zal het gezien hebben als een goede ondersteuning van de katholieke opvoeding en ik moet zeggen dat de bijna dertien jaar die ik er uiteindelijk heb rondgezworven zeker daartoe hebben bijgedragen. Dankzij de nuchtere kijk van mijn ouders maar ook, misschien tot uw verbazing, van de zuster-kosteres, op de kerk en de laatste jaren van het "rijke roomsche leven" is het een bijdrage geweest waarin ik meegekregen heb dat gezond verstand en eigen geweten moeten kunnen bepalen wat zinvol en onzinnig was aan die roomse zaken. Een gezonde geloofsbeleving die daardoor ook later behouden bleef heb ik daar zeker aan te danken. De zinvolle zaken beleef je daardoor op een gelovige manier en om de onzinnige zaken kun je hartelijk lachen zonder ze belachelijk te maken.
Zes jaar dus en bellend aan een enorme deur met daarboven het beeld van de heilige Bernardus en een duidelijke tekst in de gevel dat het geen huis maar een "gesticht" betrof en dat de zusters van liefde voor een liefdevolle verzorging verantwoordelijk waren.