De Slag van Leckerbeetje

Heeft u ooit van de Slag van Leckerbeetje gehoord? Nee? Toch hangen in veel musea in Nederland en daarbuiten schitterende schilderijen van dit ruitergevecht. De Slag van Leckerbeetje op de Vughtse hei in februari 1600 wordt wel het laatste middeleeuwse riddergevecht genoemd. Dit georganiseerde duel tussen twee grote groepen ruiters, de een aan Spaanse zijde, de andere aan Staatse kant, zou uitgroeien tot de meest beroemde en uitgebeelde slag uit de Nederlandse Opstand. Een heuse ‘cause célèbre’. Vele uitbeeldingen, vele verhalen, vele mythen, maar wat was er nu werkelijk gebeurd? Waarom moest er 24 jaar later wraak genomen worden?

"Ik ben in 1948 geboren in Steenbergen (Noord-Brabant). Na mijn werkzame leven als manager bij een groot drinkwaterleidingbedrijf ben ik Vaderlandse geschiedenis gaan studeren in Leiden. In 2010 studeerde ik daar af. Mijn eerste boek over de geschiedenis van mijn geboortestad Steenbergen, De Vloek van de zeemeerminnen, werd een succes. Ik had de smaak van schrijven te pakken gekregen."

In de briefwisseling werden ook afspraken gemaakt over tijd en plaats. Oorspronkelijk was dat 4 februari 1600, maar vanwege de heftige kou is het een dag later geworden. In de vroege ochtend vertrokken beide groepen naar het afgesproken gevechtsterrein. Via Loon op Zand reden De Breauté en zijn medevechters naar Vught, na eerst daar nog gebiecht en de mis gehoord te hebben. Zij waren immers (ook) katholiek.

Hun tegenstanders van die dag verrichtten een zelfde ritueel. Na de mis in de kloosterkerk van de Dominicanen in ’s-Hertogenbosch werden ze toegesproken door Grobbendonk, die hen wees op de eer en reputatie van de gehele compagnie, die in dienst stond van God en hun vorst. Grobbendonk had hiermede het gevecht geplaatst in de context van zijn gehele compagnie, de stad ’s-Hertogenbosch en de door God verkozen Aartshertogen. Doordat de Dominicanen (Predikheren) nadrukkelijk bij dit gevecht betrokken werden was het voor de Bosschenaren ook een gevecht voor de ware godsdienst geworden. Deze thema’s en invalshoeken speelden voor De Breauté absoluut geen enkele rol. Voor hem gold als enig doel zijn aangetaste eer, die gewroken moest worden. In het ooggetuigenverslag over het gevecht lezen we dan ook dat hij direct na het eerste trompetgeschal het persoonlijk duel aanging met Van Houwelingen.