Sleutel tot het leven

Cato Broeders is elf jaar oud als zij voor het eerst een bevalling bijwoont van één van de pachtersvrouwen van haar vader. Dit maakt zoveel indruk op haar dat zij graag vroedvrouw wil worden. Het is 1867 en niet vanzelfsprekend dat meisjes hun eigen toekomst uitstippelen. Dankzij de hulp van haar onderwijzeres en de plaatselijke vroedvrouw lukt het Cato om leerling-vroedvrouw te worden in het Noord-Brabantse Oosterhout. Zij komt in tweestrijd te staan als de boerenzoon Geert Verhoeven haar pad kruist. Is haar liefde voor hem sterker dan het verlangen om vroedvrouw te worden? Cato moet een keuze maken.

Tijdens haar schooltijd was geschiedenis een van de favoriete vakken van Els van Wageningen. Het is dan ook niet verwonderlijk dat zij een voorliefde voor het schrijven van historische romans heeft ontwikkeld. De auteur heeft ook een achtergrond in de gezondheidszorg, een onderwerp dat Els na aan het hart ligt. Zij heeft uitgebreid onderzoek verricht naar de werk- en leefomstandigheden in vroegere tijden. In ‘Sleutel tot het leven’ komen beide thema’s bij elkaar.

Cato rechtte haar rug, de schouders naar achteren en ze vouwde haar handen samen. ‘Het spijt mij maar ik kan u echt niet helpen. Het is verboden om een ongeboren kindje te doden. Ik zie mijzelf als een sleutel tot het leven en u vraagt nu hulp om een onschuldig wezen te doden. Daar ben ik geen vroedvrouw voor. Ik probeer alles om een kindje gezond en wel ter wereld te brengen en om de moeder het te laten overleven.’
Er kwam een ongelovige blik in de ogen van de vrouw. ‘Dat meent u niet, u zult toch wel iets weten om de vrucht af te drijven? Zoals ik al zei en u op de tafel ziet liggen; ik heb geld meegenomen.’
‘Daar gaat het niet om,’ antwoordde Cato op stroeve toon. ‘Ik heb een eed afgelegd tegenover het Stadsbestuur, de pastoor maar bovenal tegenover God, de Schepper van hemel en aarde en van alle leven. Nogmaals ik mag en kan u niet helpen.’ De vrouw werd krijtwit en Machteld was bang dat ze zou flauwvallen. Haar gezicht vertrok van woede en er verscheen een sluwe blik in haar ogen.
Cato vervolgde: ‘Nogmaals als u een engeltjesmaakster zoekt, dan bent u aan het verkeerde adres. Het lijkt mij het beste dat we dit gesprek als beëindigd beschouwen en u mijn huis verlaat.’
De vrouw liep nu over van woede, ze verloor alle besef van fatsoensnormen toen ze zei: ‘Oh, ik begrijp het al, je wilt mij niet helpen omdat ik arm ben, ik denk dat je wel anders zou reageren als hier een rijke mevrouw had gestaan. Jullie vroedvrouwen zijn allemaal hetzelfde, zeker niet getrouwd als ik het zo bekijk? Dus wat weet jij nu wat het betekent om een warm mannenlijf naast je te voelen en op zijn tijd ook in je.’