Trouwe Vleugelen
Over een kinderrijk Veluws gezin en het verdwijnen van Nederlands erfgoed

In dit boek vertelt Wilfred Ploeg (1953) over het leven van zijn vader Anton (1907-1980) die opgroeide in een christelijk gereformeerd Apeldoorns gezin van zestien kinderen. De auteur beschrijft op veelal luchtige wijze het leven van Antons ouders, zijn broers en zusters en diens eigen gezinsleven.

Het biedt een mooie sfeertekening van een voorbije periode, van een nogal onbekend kerkgenootschap en van een vader die op een heel eigen manier vorm geeft aan zijn geloof. De schrijver vraagt zich af of de waarden van zijn vader nog iets betekenen voor deze tijd. Hij komt daarbij tot verrassende conclusies.

Trouwe Vleugelen gaat niet zomaar over een familie uit de 20e eeuw. Aan de hand van verhalen over zijn eigen familie laat de auteur tegelijk ook zien dat er een stuk erfgoed uit onze Nederlandse cultuur aan het verdwijnen is.

Wilfred Ploeg (1953) is geboren in Apeldoorn en woont in Amsterdam. Hij is docent aan de Hogeschool voor Tolken en Vertalen ITV in Utrecht. Daar geeft hij de minor Zingeving, Spiritualiteit en Religie. Tevens is hij docent-vertaler Italiaans-Nederlands, docent Interculturele communicatie en Maatschappijkennis Nederland. Eerder verschenen boeken van hem zijn onder andere ‘Je mag het altijd ruilen’, Nederlanders door de ogen van buitenlanders, en ‘Man met vrouw zoekt man’, homoseksualiteit binnen het heterohuwelijk.

Mijn vader moest in de oorlog in Duitsland werken. Hij werd bij een van de eerste Apeldoornse razzia’s opgepakt, net als zijn twee jaar oudere broer een poosje later overkwam. Mijn vader had geluk. Hij ontsnapte. Hoe dit in zijn werk ging, vertelde hij later keer op keer aan ons, zijn kinderen. Op zondagochtend, als hij verhalen vertelde. Hij vertelde allerlei dingen, maar het verhaal van de ontsnapping kwam wel héél vaak langs. Was hij zo dankbaar of wilde hij laten zien welk risico hij had durven nemen? Misschien kon hij zijn doodsangst wel verwerken door steeds maar weer te vertellen wat er was gebeurd. Hij moest net als zijn broer van het marktplein naar het station lopen, samen met een groep andere Apeldoorners. Duitse soldaten liepen mee, niemand kon ontsnappen. Maar mijn vader wilde het toch proberen. Hij zorgde ervoor dat hij helemaal achteraan kwam te lopen. Hij liep steeds langzamer, zodat hij wat achterop raakte. Maar het mocht ook weer niet te veel opvallen. Dus kalm aan. Hij wist precies waar en wanneer hij zijn vluchtpoging moest wagen. Dat punt kwam steeds dichterbij. Toen de groep daar was aangekomen, deed hij net alsof hij de veters van zijn schoenen vast wilde maken. Hij boog zich voorover, friemelde wat aan zijn veters en gokte erop dat de Duitsers zouden denken: ‘O, die loopt zo wel verder.’ Naïef? Het verhaal maakte wel indruk op ons. Vlakbij het station stond de rooms-katholieke Mariakerk. Precies daar, tegenover de ingang, voerde mijn vader zijn gedurfde actie midden op straat uit. Mijn vader wist dat roomse kerken altijd geopend waren en dat je er zo naar binnen kon. De roomse kerk stond wel ver van de denkwereld van mijn vader af, maar in het angstigste uur van zijn leven vielen al die grenzen weg. Beter "rooms dan dood" ging het misschien even door hem heen. Maar ik denk dat hij uiteindelijk helemaal niks meer vond of dacht. Het was nu of nooit.