De Wereld van Jantje van Velp
Dorpsicoon 1916-2001

Jan Lamberts (1916 - 2001) groeit na de Tweede Wereldoorlog uit tot Jantje van Velp, een dorpsicoon. De kindervriend is populair onder de Velpenaren: voor de kinderen bouwt hij een zwembad, organiseert Oranjefeesten en is letterlijk en figuurlijk een Sinterklaas. De oud papier- en voddenhandelaar verwerft met stunts en optredens landelijke bekendheid. Een tijdlang is hij een nagel aan de doodskist van burgemeester Drost. Wordt hij verguisd of beroemd? Dit boek is meer dan een biografie. Het laat, vanaf het begin van de twintigste eeuw, zien hoe de mensen aan de ‘verkeerde kant’ van de spoorlijn, woonden, leefden, hun Vellups spraken en arbeidden. Een levendig beeld van de werkende mens uit Velp-Zuid.

Renie Hesseling (1951) groeide op in Velp (G). Hij studeerde sociaaleconomische geschiedenis en maatschappijleer aan de Radboud Universiteit en werkte in het beroepsonderwijs. Hij was medeauteur van lesboeken voor maatschappijleer en aangesloten bij een landelijk schrijverscollectief. Zijn doel is toegankelijke geschiedschrijving met als raakvlakken opvoeding, cultuur en sociale geschiedenis Eerder verschenen o.a. Babyboomers. Hun roomse vorming, De (m)ulo. Onderwijswereld en jeugdcultuur, en een cultuurgeschiedenis over de tennissport: LOVE. Uit liefde voor tennis.

Doodskoppen en een zwaard
De gemeente heeft Jans vorige locatie aan de Waterstraat ontruimd. Om zijn bedrijf te kunnen exploiteren is de lorreman in 1958, zonder de vereiste bouw- en Hinderwetvergunning, alvast begonnen met het optrekken van een noodloods. De definitieve bouwplannen worden keer op keer afgewezen en nu staat Jans bestaan, de zorg voor zijn vijf kinderen, de zesde is opkomst, op zijn kop. Kan hij zijn bedrijf, zijn ziel en zaligheid wel voortzetten? Mensen kunnen in zo’n existentieel bedreigende situatie op drie manieren reageren: flight, freeze of fight. Flight, het gevaar de rug toekeren, ervan weglopen. Freeze, je ‘bevriest’ en kan niets meer bedenken of doen. Fight: je verzetten, knokken dus. Kennen we lompenhandelaar al voldoende om te weten wat zijn reactie zal zijn? De Arnhemsche Courant neemt het alvast het voor de familieman op ‘want uit de warwinkel van verordeningen en bepalingen, daar kon je als eenvoudig burger niet uitkomen.’ Jan ‘bevriest’ niet, maar knokt ervoor. Hij neemt hoog op het dak van zijn loods plaats en is vastbesloten de afbraak te voorkomen. De Gelderlander laat weten hoe Jan als een middeleeuwse ridder, zwaaiend met een zwaard, zijn vrijheid verdedigt. Jan memoreert het gebeuren ook:

“’Daar kwamen ze aan, vier agenten en gemeentelui in hun nette pakkies die als getuigen moesten optreden als het mocht gaan spoken. Ik had al een groot laken gespannen met doodskoppen erop en ‘Niet weg. Liever dood’. Tegen mijn zoon had ik gezegd: Als ik het sein geef, dan steek jij het pakhuus in de fik. Zelf stond ik bovenop het dak met een sabel en dikke champagneflessen. Een had ik er al naar beneden gegooid. Tegelijkertijd kwamen mijn jongste kinderen beneden in de straat voorbij. Die riepen ‘Pa, we gaan naar school hoor.’