Montmartre-Montparnasse vertelt over kunstenaars die in het begin van de twintigste eeuw naar Parijs kwamen, het centrum van de kunstwereld. De lezer maakt kennis met onder anderen Matisse, Picasso, Modigliani en Kiki de Montparnasse. Hij ontmoet ze in hun ateliers en in de beroemde cafés de Dôme en de Rotonde waar ze discussieerden en hun artistieke visies verdedigden.
De auteur beschrijft de drijfveren van de kunstenaars en hun zoektocht naar een eigen stijl. Hij schetst hun eenzaamheid en het gevecht tegen de armoede, de drank en de verdovende middelen en maakt de lezer deelgenoot van hun vriendschappen en ruzies.
Tegen de achtergrond van de Eerste Wereldoorlog en de roerige jaren twintig brengt de auteur de kunstenaars, hun modellen en minnaressen, hun tegenslagen en successen tot leven.
Het drong steeds meer tot hem door dat hij de overtuiging van zijn verheven kunstenaarschap moest loslaten en eigenlijk niet meer was dan een ijdele mislukkeling. Toen hij voor de eerste keer naar Parijs was gegaan, had hij zijn moeder gezworen dat hij een groot kunstenaar zou worden. Hij had haar en zichzelf alleen maar teleurgesteld. Zonder zich te verweren en het gevecht met zichzelf aan te gaan had hij naar de fles gegrepen en het noodlot over zichzelf afgeroepen. Hij was niet in staat zich anders op te stellen en zijn trots te temperen, zich minder als de fantastische, uitverkoren Maldoror te beschouwen en zich realistischere doelen te stellen.
Sinds zijn terugkeer in Parijs was er niets veranderd. Zijn prestige was volledig geknakt en Modigliani moest uiteindelijk afstand nemen van zijn superieure zelfbeeld. Deze desillusie, de ontnuchtering en de verloren identiteit veroorzaakten een voortdurende, onverdraaglijke pijn die hij alleen kon verzachten met absint en hasjiesj. Verdoofd, bedwelmd en buiten bewustzijn was er geen omgeving meer die hem negeerde. Dan kon hij ongeremd zijn eigen ziel koesteren, zich een groots kunstenaar wanen en zich beschermen tegen de eenzaamheid en de angst om aan zichzelf ten onder te gaan. Soms kreeg hij op zulke momenten een helder beeld van zijn succes en wist hij precies hoe hij aan de slag moest gaan om beelden en schilderijen te maken die de critici en ook zijn vrienden niet langer konden negeren. Als hij daarna bij bewustzijn kwam, waren de kracht van het moment en zijn ideeën verdwenen. Dan was er opnieuw de desillusie en het verlangen naar alcohol en hasjiesjpillen. De middelen verdoofden hem enkele uren en hielpen hem in slaap te komen, maar hadden geen enkel positief effect op zijn artistieke prestaties en ondermijnden zijn gezondheid. Vrienden merkten zijn verval op: zijn vieze adem, zijn zwarte tanden, de bitterheid die om zijn lippen besloten lag en zijn doffe ogen. Hij sprak met een levenloze stem en citaten van dichters hadden plaats moeten maken voor onsamenhangende kreten en de herhaaldelijk geuite smart dat hij Picasso’s slachtoffer was geworden.
Montmartre-Montparnasse is het eerste boek van Koen de Vries. Hij studeerde cultuurwetenschappen in Tilburg en is een kenner van de kunstgeschiedenis van Frankrijk waar hij een deel van het jaar woont en schrijft.
Personen die een exclusieve culturele en sociale positie innemen hebben zijn bijzondere aandacht. Ook in zijn volgende boeken, zal dit tot uitdrukking komen. Het boek over vrouwen van Engelse adel uit de tweede helft van de achttiende eeuw beschrijft hoe ze hun rechten op liefde en vrijheid in eigen hand nemen. Momenteel werkt hij aan een boek over de eerste bohemiens, een typisch Parijs' fenomeen uit de negentiende eeuw.
Inhoudsopgave:
Inleiding
Het begin, matisse en de fauvisten
Montmartre
De bent van de butte
De bulgaar met de bolhoed
De zangen van modigliani
Yo el rey
De eerste kubistische tentoonstelling
Kunst voor wijn
De vreugde van het verderf
De diefstal van de mona lisa
Montparnasse
Twee vrouwen en een schilder
Een nieuwe start
Marevna
Een jood uit de shtetl
De koning van de montparno’s
De weelderige bohemien
Nieuwe muzen
Oorlog
De kannibaal
De bruiloft van de koning
De rus, de japanner en de italiaan
Hartstocht en vertwijfeling
Leven en dood
Métèques
De laatste zang
Dwaze jaren
Lucy lucy
De schmiermaler
Vrouwen en katten
Kiki
De dichter en zijn dromen
De koningin van montparnasse
Adieu adieu
Montparnasse voorbij
Beknopte bibliografie
2021-03-01 16:04:23 | By: Peter Kanters | Rating:
|
Fenomenaal boek. Ondanks dat ik niet een uitgesproken lezer ben en mijn interesse niet ligt bij de wereld van kunst, heeft de schrijver mij met zijn toegankelijke manier van schrijven tot het einde weten te boeien. Dit boek geeft je een regelrechte inkijk in het kunstenaarsleven van toen. |
|