Bloed, Zweet & Paden

Waarom ging de jonge Johann Sebastian Bach te voet naar Lübeck? Hoe hield hij zichzelf en zijn partituren droog? Wat te doen als je langs de Zijderoute voor een terrorist wordt aangezien, wat de Franse journalist Ollivier overkwam? Is Johann Wolfgang Goethe te voet of per koets de steenmijnen in het Thüringer Wald gaan inspecteren? En waarom liep voormalig premier Colijn in de oorlogsjaren vele kilometers in datzelfde gebied? Dit is nog maar een aantal vragen die in deze bundel aan de orde komen. Tien verhalen over avontuurlijke, soms zelfs gevaarlijke voettochten, van bekende en minder bekende personen, met anekdotes en historische achtergrondinformatie.

Hans Huijboom is historicus. Hij woont in Amsterdam en was tot 2010 werkzaam als geschiedenisdocent aan het Alkwin Kollege in Uithoorn. Op dit moment geeft hij Nederlands aan anderstaligen. In 1984 was hij co-auteur van de wandelgids Te Voet Amsterdam uit. Daarna heeft hij een aantal artikelen geschreven over wandelen en geschiedenis. Van zijn hand verschenen eerder de bundels Lichtvoetig & Loodzwaar en Bloed, Zweet & Paden met verhalen over bijzondere voettochten in heden en verleden.

Tijl Uilenspiegel

De oude vestingstad Mölnn, waar Kerala en de haren de overnachting hebben gepland, ligt op een kruispunt van alle handelsroutes van de regio, zowel die te land als te water. De stad heeft door de eeuwen heen schrijvers en dichters geïnspireerd. Zoutwegdeskundige Harms citeert uit Frits Mielerts Niedersachsenbuch: ‘Und mitten drinnen (bedoeld zijn de meren en bossen, HH) blüht mit roten Häusern und dunkelroten Dächern und einem Lindenkranz, aus dem eine Kirche gegen Himmel steht, Mölln, ein Strauss aus roten Rosen und dunklen Blättern auf blasblau schillerndenAtlasdecke.’ De kerk is de laat-romaanse Sankt Nikolaus met een barok interieur (altaar, preekstoel) en aan de buitenmuur een grafsteen van Tijl Uilenspiegel. Mölln is namelijk ook de stad van de zestiende eeuwse zwerver-deugniet, die allerlei streken uithaalde en daarmee de burgerij een spiegel voorhield. Hij zou volgens Charles de Coster die in de negentiende eeuw volksverhalen optekende, in Vlaanderen (Damme) zijn geboren en in 1530 in Mölln zijn gestorven.

Maar het gezelschap snakt naar rust voor de vermoeide benen, het was met tweeëntwintig kilometer de langste dagetappe. Op zoek naar een Kneipe en een hotel. Kerk en grafsteen schieten erbij in, evenals het beeld van Tijl op de Markt. Als ze het nog hadden gezien, zou het misschien een opsteker zijn geweest, want volgens de tekst op het voetstuk geeft het aanraken van de schoenen de reiziger geluk op zijn verdere tocht.

Iets ten noorden van Mölnn splitst de Via Regia zich in een oostelijke en een westelijke tak. De eerste valt grotendeels samen met een drukke asfaltweg. Kerala kiest de westelijke route. Het begint helaas weer te regenen. Na een korte tussenstop in een fraai gerestaureerd huisje met rieten dak, wordt het weer alleen maar slechter. De wind wakkert aan, de regendruppels voelen aan als ijsnaalden. De regenpakken en poncho’s moeten nu echt aan. Vragen dringen zich op aan het gezelschap. Hoe zal Bach deze omstandigheden hebben getrotseerd? Had hij een regenjas? Had hij, zoals de twintigste eeuwse wandelaar een waterdichte rugzak? Hoe heeft hij de bladmuziek drooggehouden die hij op de terugweg bij zich had? En, misschien ook wel, niet in haar verslag: heeft hij misschien bij slecht weer met een huifkar meegereden?