Mag God nog God zijn?
De clash van godsbeelden in een postmoderne tijd

God en godsdienst zijn niet dood te krijgen. Is de mens dan toch ‘ongeneeslijk religieus’? De religiemarkt wordt echter overspoeld door nieuwe, soms zelf gebricoleerde spiritualiteiten: is dit ‘veelkleurig pluralisme’ of eerder levensbeschouwelijke chaos? Mogen we ook kritisch kijken naar goden en afgoden? Welke voorstellingen van God zitten eigenlijk in uw en mijn hoofd? En zijn ze niet sowieso te klein? Bestaan er geldige criteria om misvormde godsbeelden te scheiden van authentieke? Dit boek overloopt christelijke en heidense beelden, ouderwetse en (post)moderne, westerse en oosterse, filosofische en irrationele, bizarre en mooie… Gemakkelijk is deze zoektocht zeker niet, maar wel noodzakelijk voor spirituele eerlijkheid. Want onze godsbeelden bepalen ingrijpend onze mensbeelden, en dus al onze dagelijkse keuzes.

Ignace Demaerel (1961) is gefascineerd door het spanningsveld tussen denken en geloven, en door de plaats van godsdienst in onze seculiere maatschappij. Hij houdt ervan het geloof te vertolken voor de moderne, kritisch denkende mens. Hij studeerde wijsbegeerte aan de K.U. Leuven en protestantse godgeleerdheid in Brussel. Behalve godsdienstleraar is hij pastor in Brussel. Naast vele artikels en enkele brochures heeft hij al vier boeken gepubliceerd. Sinds 2012 is hij ook columnist/opiniemaker bij Knack.be.

Iemands beeld van de werkelijkheid is fundamenteel bepalend voor de grote keuzes die hij maakt in het leven. Wat je dénkt te zien, bepaalt jouw koers, en wat je gelóóft (of niet gelooft), beïnvloedt welke weg je inslaat, tot in de kleinste details. Een pessimist handelt fundamenteel anders dan een optimist in dezelfde situatie. Wie zijn medemens ziet als een roofdier of een concurrent, zal hem ook zo behandelen. Wie anderzijds zijn naaste ziet als een noodzakelijke en welkome aanvulling, zal héél anders met hem omgaan. Omgekeerd geldt dit ook: wat je níet ziet (datgene waar je een blinde vlek voor hebt), kan fataal worden voor een mens, zoals een schip dat tegen een klip botst. Dit geldt op individueel vlak, méér dan we gewoonlijk beseffen: het is de sleutel tot succes of falen. Maar het werkt ook op collectief niveau: de tijdgeest, de heersende cultuur, de modes in het denken bepalen waar een hele beschaving naartoe gaat , bergop of bergaf. Het bepaalt zelfs de toekomst van deze planeet, méér dan de opwarming van de aarde. Een ‘believer’ of een ‘non-believer’ roept op tot dringende actie, maar in tegengestelde richting.

Onze wereldbeelden zijn verbonden met onze mensbeelden , en deze zijn op hun beurt onlosmakelijk verbonden met onze godsbeelden : wie of wat je ‘aanbidt’, bepaalt hoe je zelf wil worden. Dit geldt ook voor niet-gelovigen en atheïs ten. De veel verspreide en gehoorde stelling ‘Het maakt niet uit wat je gelooft’ is een oppervlakkige gemeenplaats, goedkope nonsens: eenvoudige analyses kunnen haar gemakkelijk ontkrachten. Iemands overtuigingen zijn als een bril waarmee hij de wereld, medemensen en situaties bekijkt: ze kleuren alles wat hij ziet, denkt, voelt en beslist. Wat we gelóven bepaalt 100% wat we doen! En bij al onze principes en waarden zijn ons mensbeeld, godsbeeld en wereldbeeld als de onderste 90% van de ijsberg : alleen ons gedrag is zichtbaar, maar dit wordt helemaal bestuurd door wat daaronder zit!