Onderwijs aan hoogbegaafden

Spil voor onderwijsvernieuwing
Hoe kan onderwijs aan hoogbegaafden van betekenis zijn voor een onderwijsvernieuwing van de gehele school? Meer dan veertig deskundigen, zoals leerkrachten basisonderwijs, ECHA-specialisten, begeleiders van hoogbegaafde kinderen, geven hun visie op deze vraag. Er wordt een pleidooi gehouden om onderwijsvernieuwing niet van bovenaf te leiden, maar intern te laten plaatsvinden: leerkrachten die onderling met elkaar in overleg gaan om na te gaan hoe waardevolle elementen van het hoogbegaafdenonderwijs voor de gehele school benut zouden kunnen worden. Daardoor is het een een zeer praktisch boek geworden voor allen die onderwijsvernieuwing noodzakelijk vinden.

"Ik ben in nagenoeg alle vormen van onderwijs werkzaam geweest. Bij iedere vorm kwam de wens tot onderwijsvernieuwing aan de orde. Tegelijkertijd heb ik me zeer verdiept in het onderwijs aan hoogbegaafde kinderen. In maart 2014 verscheen 'Waarom slimmer dan je vriendjes?' bij Boekscout. In mijn nieuwe boek heb ik daartussen een relatie gelegd en de vraag gesteld in hoeverre het onderwijs aan hoogbegaafden van betekenis kan zijn voor de zo gewenste onderwijsvernieuwing."

Op veel scholen wordt op verschillende manieren gestalte gegeven aan onderwijs voor hoogbegaafden. Terecht kan de vraag gesteld worden of veel van het onderwijs aan hoogbegaafden ook benut zou kunnen worden voor de reguliere groepen van een school. Kan het onderwijs voor hoogbegaafden daarbij een spilfunctie vervullen?

Een bijkomend effect kan dan zijn dat alleen al om deze reden er een behoefte ontstaat om aan alle basisscholen groepen te vormen voor hoogbegaafden. Zij zouden immers van betekenis voor de gehele school kunnen zijn. Sinds 2014 worden er extra financiën voor excellent onderwijs beschikbaar gesteld. Dit kan ten goede komen aan hoogbegaafde leerlingen, maar dit kan ook van nut zijn voor een gehele school.
Tevens kan er meer waardering en acceptatie van hoogbegaafden plaatsvinden vanwege de betekenis van juist het hoogbegaafdenonderwijs voor de gehele school.
Bij een dergelijke ontwikkeling kan er sprake zijn van een onderwijsvernieuwing van binnenuit, vanuit het team zelf en niet zo zeer van bovenaf opgelegd. De motivatie om in de school te vernieuwen zou er wel eens groter door kunnen worden. Een team vernieuwt dan niet omdat het ‘moet’, maar omdat men dat zelf ‘wenst’.
De vraag is over welke thema’s teamleden met elkaar zouden moeten overleggen als het gaat om een onderwijsvernieuwing vanuit het hoogbegaafdenonderwijs ten gunste van de gehele school. Om die vraag te kunnen beantwoorden, hebben meer dan veertig ‘deskundigen’ hiervoor suggesties gegeven.

Een en ander leidt tot de drie hoofdthema’s van dit boek:

• Deel 1: Onderwijsvernieuwing.
• Deel 2: Elementen voor onderwijsvernieuwing vanuit het hoogbegaafdenonderwijs.
• Deel 3: Suggesties voor gespreksonderwerpen voor teamoverleg van basisschoolleerkrachten, voor studiedagen, conferenties en ouderavonden. Deze publicatie kan leiden tot een verdere verbreding en verdieping van het hoogbegaafdenonderwijs en leiden tot het inzicht dat met name dit onderwijs een bijdrage kan leveren aan de vernieuwing van het onderwijs.